امروزه بخش مهمی از آب شیرین هر کشوری بهوسیله آبهای موجود در سفرههای زیرزمینی تأمین میشود. بر اساس گزارشهای مختلف حدود ۹۷ درصد آب مصرفی جهان از سفرههای زیرزمینی تأمین میشود.
آبهای زیرزمینی به دلیل شیرین بودن، آلودگی کمتر و سطح اطمینان بیشتر منبعی قابل اطمینان برای مناطق خشک و نیمهخشک به شمار میرود. از همین رو کم شدن آبهای موجود در سفرههای زیرزمینی میتواند هر کشوری را با بحران جدی کمآبی مواجه کند. این موضوع در کشورهای خشک و نیمهخشک بیشتر به چشم میآید.
حالا با همه این تفاسیر، گزارشها حاکی از آن که شهرهای تهران، تبریز، اصفهان، مشهد و اهواز با بحران کم شدن منابع در سفرههای زیرزمینی مواجه هستند. دادههای جدید در خصوص کم شدن آب در سفرههای زیرزمینی از پروژه ماهواره Grace بهدست آمده است.
این ماهواره که نسبت به سطح تغییرات آبهای زیرزمینی حساسیت زیادی نشان میدهد، با فراهم کردن تخمینی از میدان ثقل زمین بهصورت ماهیانه و با توان تفکیک مکانی درجه ۱ (حدود ۱۱۱ کیلومتر) میزان سطح تغییرات آبهای زیرزمینی را برآورد میکند.
در گزارشی که از این پروژه به دست آمده است، تغییرات سطح آبهای زیرزمینی در ۵ شهر بزرگ ایران (تهران، تبریز، مشهد، اصفهان، اهواز و مشهد) برآورد شده است.
در این گزارش سال ۸۱ بهعنوان مبدأ سطح تغییرات منابع آبهای زیرزمینی در نظر گرفته شده و میزان تغییرات نسبت به سال بعدی محاسبه شده است. بر همین اساس، روند تغییرات بهطور کلی تا سال ۱۳۹۶ نزولی بوده است.
بیشترین میزان سطح آب به سال ۱۳۸۴ بر میگردد که ۷ سانتیمتر بیشتر از مبدا و کمترین میزان مربوط به سال ۱۳۹۴ که ۴۷ سانتیمتر کمتر مبدا است.
در این بین شهر تهران بیشترین و اهواز کمترین افت سطح تغییرات را تجربه کردهاند.